NE YEDİĞİMİZİ BİLİYOR MUYUZ? 7 ADIMDA BESİN ETİKETİ OKUYUN

Alışveriş yaparken ürünlerin etiketleri genelde göz boyamak amaçlı kullanılır. Üzerinde kocaman ve dikkat çekici şekilde yazılan yağsız, light, şekersiz gibi ifadeler sizi kandırmasın. ‘Organik’ ya da ‘%100 doğal’ gibi ifadelerle süslenmiş paketler onu sağlıklı yapmaz ve sırf böyle yazıyor diye sağlıksız olan maddeleri görmezden gelemeyiz. Bu yüzden besin etiketi okumayı iyi bilmeli ve nasılki evimize yabancı birini almıyorsak, bedenimize de yabancı bir besinin girmesine izin vermemeliyiz.

SON KULLANMA TARİHİ VE T.E.T.T. FARKINI BİLİN

Son Kullanma Tarihi (S.K.T) ve Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi (T.E.T.T.) markette bir ürünü elimize aldığımızda ilk bakmamız gereken şeydir. Son kullanma tarihi bir ürünün sağlıklı ve kaliteli bir şekilde tüketebileceğiniz en son tarihi ifade etmek için kullanılır. Tavsiye edilen tüketim tarihi ise ürün uygun koşullarda muhafaza edildiğinde, gıdanın kendine has özelliklerini koruduğu tarihi gösterir. Marketlerde genelde indirime sokulan yiyeceklerin son kullanma tarihi yaklaşmış demektir ve eğer o zamana kadar tüketebileceğimizden emin değilsek satın almamalıyız. Evde T.E.T.T. geçmiş bir ürün var ancak incelediğimizde dokusu, kokusu ve renginde bir bozulma ya da kurtlanma, kelebeklenme gibi belirtiler olmadığından eminsek kullanmamızda bir sakınca yoktur. Ancak aynı durum son kullanma tarihi için geçerli değildir ve son kullanma tarihi geçen bir ürünü kesinlikle almamalı ve tüketmemeliyiz.

İÇİNDEKİLER: AZ MALZEME ÇOK HUZUR

Bir ürünü elimize aldık, son kullanma tarihine baktık ve üzerindeki büyük yazılara kanmadan genellikle küçücük yazılmış olan içindekiler kısmını okumak için etiketi bulduk. Bazı ürünlerde etiket paketin katlı olan fazlalık yerinin altındadır, daha az malzeme içeren görünürdeki kısım yalnız olmayabilir. Genel olarak içindekiler kısmında ne kadar az ve kulağa yabancı gelmeyen bilindik malzeme varsa o kadar iyidir diyebiliriz. Liste bir sürü bilinmedik eklenti şeker, tatlandırıcı, katkı maddesi ve koruyucu isimleriyle uzayıp gidiyorsa paketi aldığınız yere geri bırakabilirsiniz.

ÇOKTAN AZA DOĞRU

İçindekiler kısmında bazen hangi besinin paketin yüzde kaçını oluşturduğu belirtilir ama bu bilgi her zaman bu şekilde yazmaz. Eğer en başta yazanın pakette en fazla miktarda bulunan olduğunu ve miktarların çok olandan az olana doğru sıralandığını bilirsek en başta şeker gördüğümüzde bunun iyi bir tercih olmayacağını anlayabiliriz. 4. PORSİYON ÖNEMLİ Besin öğeleri kısmına baktığımızda ilk olarak tablonun, ürünün ne kadar miktarını ifade ettiğini anlamamız gerekir. 100 gramının, 1 porsiyonunun veya 1 paketinin içerdiği kalori, karbonhidrat, protein, yağ ve sodyum gibi besin öğesi miktarları yazılmış olabileceğinden dolayı ne istediğimizi bilerek ve ona göre hesaplayarak okumamız gerekebilir. Mesela bizim için kalorisi önemliyse ve paketin yarısını yiyeceksek, kaç gram olduğunu öğrenip ona göre kalori miktarını hesaplamalıyız. Örneğin siz fazla incelemeden 100 gramı 100 kalori olan bir besin etiketini okuyup 300 gramlık bir paketi bitirdiyseniz aldığınızı sandığınız kalori çoktan üç katına çıkmış demektir.

GİZLENMİŞ ŞEKER

Bir besin etiketinde şekersiz yazıyor olması, içindekiler kısmında şeker yazmıyor olması onun o besini içermediği ve sağlıklı olduğu anlamına gelmez. Şekerin bir sürü gizli adı vardır ve eğer beslenmenizdeki ilave şeker miktarını azaltmaya karar verdiyseniz dikkat etmeniz gereken isimleri de bilmelisiniz. Agave (sabır otu), esmer pirinç şurubu, şeker kamışı kristalleri, dekstroz, fruktoz, meyve suyu konsantresi, yüksek fruktozlu mısır şurubu, bal, laktoz, maltoz, mısır şurubu, malt şurubu, pekmez, ham şeker, sakaroz (kristal şeker) veya herhangi bir şeyin şurubu da şeker demektir. Şeker miktarı kontrol altında tutulduğu sürece vücudumuz için gereklidir ve korkulacak bir besin değildir ancak çok fazla besinde eklenti olarak bulunduğu için olabildiğince işlenmemiş besinlerden en doğal haliyle almamız yeterli olcaktır.

TATLANDIRICILAR BEYNİNİZİ KANDIRMASIN

Evet belki içinde çok düşük kalorili bir tatlandırıcı olabilir ancak beyin tatlı olduğunu anladığından her zamanki gibi onu şekerden enerji gelecek sanarak kendini hazırlıyor. Sonrasında enerji gelmediğini anlayınca bu sefer o açığı sizi daha fazla yemeye yönlendirerek kapatmaya çalışıyor. Aynı zamanda şekerden daha tatlı olan bu tatlandırıcılar tat almanızı köreltir ve meyve gibi doğal şeker içeren yiyeceklerden keyif almanızı engeller. Bir meyveden alacağınız şeker ve kalori, tatlandırıcı içeren paketli bir üründen kat kat daha iyi ve sağlıklıdır.

ALERJİNİZ OLAN BİR BESİN VARSA DİKKAT

Alerjen besinler, ürünün içindekiler kısmında kalın punto ve italik yazıyla dikkat çekecek şekilde belirtilir. En sonunda yer alan eser(iz) miktarda bulunan besinler ise tarifinde özellikle bulunmayan ancak yapım aşamasında üretim koşulları nedeniyle bulaşabilecek hayvansal ya da alerjik ürünlerdi