Giresun ve Trabzon’daki zehirlenme vakaları 2 yıl önceki 'ıspanak krizi'ni yeniden gündeme getirdi. Sektör temsilcileri krizin zehirlenmelerin artması durumunda yine tonlarca ıspanağın çöpe gidebileceğini belirtiyor. Peki ıspanak nasıl zehirlenmeye yol açar ve alırken nelere dikkat edilmeli? TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Murat Kapıkıran ve Ispanak tüccarı Hüseyin Can, ntv.com.tr'nin sorularını yanıtladı.
Türkiye’nin birçok kentinde 2 yıl önce yaşanan ıspanak zehirlenmeleri yeniden gündemde.
Uzmanlar ıspanağın içine "atropa belladona" yani bilinen adıyla güzelavrat otunun karışmış olabileceğini belirtiyor.
Bu yabani otların içinde bulunan ‘atropin’ maddesi zehirlenmelere yol açıyor. 2019'un kasım ayında da Ispanağa çok benzeyen bu yabani otların demetlere karışması sonucu çok sayıda kişi zehirlenmişti.
İnsanlar endişelendiği için ıspanak tüketememiş ve ortaya büyük bir 'ıspanak krizi' çıkmıştı. Bu durum ıspanak üreticisini mağdur ettiği gibi besin değeri yüksek olan ıspanağa karşı da o dönem insanlarda bir önyargı oluşturdu.
Peki bu durum yeni bir ıspanak krizine yol açar mı? TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Murat Kapıkıran konuyla ilgili ntv.com.tr'nin sorularını yanıtladı.
Zehirlenmenin çeşitli nedenleri olabileceğine dikkat çeken Kapıkıran, "Öncelikle ıspanağın yaprağında bolca nitrit ve azot var. Bekletilir ve geç tüketilirse nitrit, nitrata dönüşür ve zehirler" dedi.
Kapıkıran, "Çok iyi yıkanmaması bir diğer önemli neden. Ispanağa çok benzeyen güzelavrat otunun tarlada ıspanağın içine karışması ve ıspanakta kullanılan ruhsatlı bir tarım ilacı olmaması bu zehirlenmelerin nedenlerinden" diye konuştu.
"DENETİM YAPILMALI"
Yabani otlara verilen ilaç kalıntılarının ıspanağın üzerinde kaldığını ve zehirlenmelere yol açtığını belirten Kapıkıran "Denetim çok önemli. Çiftçinin bilinçsizliği de burada etken. Tarım Bakanlığı’na, İl ve İlçe Tarım Müdürlüklerine burada çok iş düşüyor. Üretim, hasat ve pazar yeri denetimleri yapmaları gerekiyor” ifadelerini kullandı.
ARALARDAKİ ZEHİRLİ OTLARA DİKKAT
Ispanağın çok iyi temizlenirse yenmesinde bir sakınca olmadığı belirten Murat Kapıkıran, şunları söyledi:
“Ispanak içerisindeki zehirli otlar zaten anlaşılıyor. Çok iyi temizleyerek, vitamin kaynağı bu bitkiyi tüketmeliler. Bu durumlar fiyatını da etkileyerek düşürecek o yüzden aksine daha çok yemeliler.”
"İNSAN SAĞLIĞI İLE OYNUYORLAR"
Akdeniz bölgesinde ıspanak tüccarlığı yapan Hüseyin Can ise zehirlenme vakalarını üreticinin bilinçsizliğine bağladı.
"Tarım ilaçlarını kuralına uygun şekilde uygulayıp beklemiyorlar" diyen Can, "Erken toplanan ürünler hale gidiyor ve tüketiciyle buluştuğunda zehirlenmelere yol açıyor. Aşırı gübreleme diğer bir neden, ürün hızlı büyüsün, hemen sonuç alıp iyi fiyata satılsın diye insanların sağlığıyla oynuyorlar” diye konuştu.
'BU SENE ISPANAKTAN KİMSE PARA KAZANAMAYACAK'
Çiftçilerin bu konuda eğitilmesi ve ziraat mühendislerine danışılması gerektiğini belirten Can, şöyle devam etti:
“Ispanaktan bu sene kimse para kazanamayacak. İki sene önce de hepsi çöpe gitmişti. Çok iyi temizleyip yemelerinde bir sakınca yok. Alırken yapraklarının sağlam olmasına ve köklerinde kahverengi leke olmamasına dikkat etsinler” diye konuştu.
İhbar Hattı
05437483601
